Γεωπολιτική: Ο κόσμος χωρίζεται στα δύο

By Alasdair Macleod     Goldmoney  Αugust 19, 2022

Ενώ μας αποσπά την προσοχή η Ουκρανία, ο Πρόεδρος Putin έχει προωθήσει ουσιαστικά τους γεωπολιτικούς του στόχους. Με τη βοήθεια και την παρότρυνση του προέδρου της Κίνας Xi Jinping, ο Putin παίρνει την ασιατική ήπειρο υπό τον έλεγχό του. Αυτή η αποστολή βρίσκεται σε καλό δρόμο για να επιτευχθεί. Τώρα περιμένει τους χειμερινούς μήνες για να αναγκάσει επιτέλους την ΕΕ να απορρίψει την ηγεμονία της Αμερικής. Μόνο τότε, το δυτικό άκρο της ευρασιατικής ηπείρου θα είναι πραγματικά απαλλαγμένο από αμερικανικές παρεμβάσεις.

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς επιτυγχάνει τους στρατηγικούς του στόχους. Εξετάζει τη γεωπολιτική της ασιατικής γης και τα έθνη που είναι συνδεδεμένα με αυτήν, τα οποία εμπορικά και οικονομικά γυρίζουν την πλάτη τους στη δυτική συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Κοιτάζω τη γεωπολιτική από τη σκοπιά του Προέδρου Putin της Ρωσίας, καθώς είναι ο μόνος εθνικός ηγέτης που φαίνεται να έχει ξεκάθαρη κατανόηση των μακροπρόθεσμων στόχων του. Η ενεργή στρατηγική του συμμορφώνεται στενά με την προγνωστική ανάλυση του Halford  Mackinder πριν από σχεδόν 120 χρόνια. Ο Mackinder θεωρείται από πολλούς ειδικούς ως ο ιδρυτής της γεωπολιτικής.

Ο Putin είναι αποφασισμένος να απομακρύνει την αμερικανική απειλή για τα δυτικά σύνορά του, πιέζοντας την ΕΕ προς αυτόν τον στόχο. Αλλά χτίζει επίσης πολιτικές σχέσεις βασισμένες στον έλεγχο των παγκόσμιων προμηθειών ορυκτών καυσίμων – ένα μονοπάτι που του άνοιξαν οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές εμμονές για την κλιματική αλλαγή. Σε συνεργασία με την Κίνα, η εδραίωση της εξουσίας του πάνω στην ευρασιατική περιοχή έχει προχωρήσει ραγδαία τις τελευταίες εβδομάδες.

Για τη Δυτική Συμμαχία, χρηματοπιστωτικά και οικονομικά  η χρονική στιγμή είναι ιδιαίτερα άβολη, συμπίπτοντας με το τέλος μιας 40ετούς περιόδου μείωσης των επιτοκίων, αυξανόμενου πληθωρισμού τιμών καταναλωτή και βαθύτερης ύφεσης που οφείλεται στη συρρίκνωση της τραπεζικής πίστωσης.

Είναι η συνέχιση ενός οικονομικού πολέμου με άλλα μέσα, και φαίνεται ότι ο Putin έχει ένα ασυναγώνιστο χέρι. Βρίσκεται σε πορεία να ωθήσει το εύθραυστο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα που βασίζεται σε παραστατικά νομίσματα (fiat currency) στο γκρεμό.

Η κληρονομιά του Mackinder

Σε ένα έγγραφο που παρουσιάστηκε στη Royal Geographic Society το 1904, ο πατέρας της γεωπολιτικής, Halford Mackinder, προέβλεψε ουσιαστικά αυτό που συμβαίνει σήμερα. Στην εισήγησή του ρώτησε:

«Δεν είναι η κεντρική περιοχή της παγκόσμιας πολιτικής αυτή η τεράστια περιοχή της Ευρω-Ασίας που είναι απρόσιτη για τα πλοία, αλλά στην αρχαιότητα ήταν ανοιχτή στους ιππείς νομάδες και σήμερα πρόκειται να καλυφθεί με ένα δίκτυο σιδηροδρόμων;

»Έξω από την περιοχή του άξονα, σε μια μεγάλη εσωτερική ημισέληνο, βρίσκονται η Γερμανία, η Αυστρία, η Τουρκία, η Ινδία και η Κίνα. Και σε μια εξωτερική ημισέληνο, η Βρετανία, η Νότια Αφρική, η Αυστραλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και η Ιαπωνία».

Αυτό φαίνεται στο Σχήμα 1, από την αρχική εργασία που παρουσιάστηκε στην Royal Geographic Society.

Το 1919 μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, στα Δημοκρατικά Ιδανικά και Πραγματικότητα (Democratic Ideals and Reality) συνόψισε τη θεωρία του σε ελαφρώς διαφορετική γλώσσα ως εξής:

«Αυτός που κυβερνά την Ανατολική Ευρώπη διοικεί την ενδοχώρα (Heartland).

Αυτός που κυβερνά την ενδοχώρα διοικεί το Νησί- του-Κόσμου (World Island).

 Αυτός που κυβερνά τον Νησί-του-Κόσμου διοικεί τον κόσμο».

Αυτή είναι η μοίρα του Putin. Σε συνδυασμό με την Κίνα (και όχι μια ενωμένη Γερμανία, κάτι που ανησυχούσε πολιτικούς όπως ο Balfour πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο), η Ρωσία φαίνεται να επιδιώκει με επιτυχία τον στόχο της να ελέγξει το “Νησί-του-Κόσμου” του Mackinder.

Σήμερα, μπορούμε να επεκτείνουμε την έννοια της εσωτερικής ημισελήνου για να συμπεριλάβουμε το Ιράν, τη Μέση Ανατολή, καθώς και τα νέα έθνη που προέρχονται από την παλιά Σοβιετική Ένωση. Από την αρχική εσωτερική ημισέληνο του Mackinder, μόνο η Γερμανία και η Αυστρία παραλείπονται σήμερα. Η Αυστρία ήταν το κέντρο της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων εκείνη την εποχή και έτσι δεν είναι πλέον γεωπολιτικά σημαντική.

Από τον εξωτερικό κύκλο, μπορούμε τώρα να συμπεριλάβουμε το μεγαλύτερο μέρος της Αφρικής και μέρος της Νότιας Αμερικής, οι οποίες εξαρτώνται όλο και περισσότερο από το Νησί-του- Κόσμου για ζήτηση των εμπορευμάτων τους. Χωρίς τα Μέσα Ενημέρωσης και το κοινό της Δύσης να φαίνεται ότι το αντιλαμβάνονται, υπήρξε και συνεχίζει να υπάρχει επέκταση της ρωσικής ισχύος μέσω ασιατικών συνεργασιών, η οποία πλέον επισκιάζει την Αμερική όσον αφορά τον παγκόσμιο πληθυσμό που καλύπτεται. Και αν προσθέσουμε τη διασπορά της Κίνας στη Νοτιοανατολική Ασία, η Αμερική και οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ μοιάζουν με μια κάπως απομονωμένη  μειονότητα.

Εκτός από την εξασθένιση της πολιτικής ισχύος της Δύσης,   μειώνεται και η  οικονομική δύναμή της. Εμποδιζόμενες από τον όλο και πιο ακριβό και αντικαπιταλιστικό δημοκρατικό σοσιαλισμό, οι οικονομίες τους αγωνίζονται κάτω από το βάρος των κυβερνήσεών τους. Και καθώς η Δύση παρακμάζει, το Νησί-του-Κόσμου απολαμβάνει τη δική του βιομηχανική επανάσταση. Το δίκτυο των σιδηροδρόμων, στο οποίο αναφέρθηκε ο Mackinder το 1904, επεκτάθηκε από τον υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο στους νέους χερσαίους δρόμους του μεταξιού της Κίνας, συνδέοντας την Κίνα με τη Δυτική Ευρώπη και τα μεγάλα έθνη νότια του αρχικού δρόμου του μεταξιού.

Η Ρωσία και οι πρώην σοβιετικοί δορυφόροι της καταλαμβάνουν τη μισή ευρασιατική ήπειρο. Η Ευρασιατική ήπειρος είναι 21 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια, ή περισσότερο από τρεις φορές το μέγεθος ολόκληρης της Βόρειας Αμερικής. Η Κεντρική και η Βόρεια Αμερική μαζί έχουν περίπου 9 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια, περισσότερο από το διπλάσιο της έκτασης της Ευρώπης. Ακόμη και χωρίς τους πρώην σοβιετικούς δορυφόρους της, η Ρωσία εξακολουθεί να είναι μακράν το μεγαλύτερο έθνος σε χερσαία έκταση. Και μαζί με την Κίνα, η Ρωσία είναι σχεδόν τρεις φορές το μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη ενιαία πηγή ενέργειας, εμπορευμάτων και πρώτων υλών στον κόσμο και, όπως βλέπουμε τώρα, μπορεί να ελέγξει τις τιμές που πληρώνει η Δύση για αυτά. Ως συνέπεια των πρόσφατων κυρώσεων, η Δύση πληρώνει σκληρό ρούβλι, ενώ οι ασιάτες σύμμαχοι της Ρωσίας προσφέρουν ενέργεια και εμπορεύματα με έκπτωση που πληρώνονται στα δικά τους νομίσματα, υπονομεύοντας ακόμη περισσότερο τη σχετική οικονομική θέση της Δύσης.

Όσο για το αν ο Putin έχει μελετήσει Mackinder, αυτό πρέπει να είναι υπόθεση. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν δεν καθοδηγείται τόσο, ο Putin ακολουθεί την ίδια προβλεπόμενη πορεία. Ως αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Ρωσίας, έπαιξε με μαεστρία το γεωπολιτικό παιχνίδι. Δεν πέφτει στις παγίδες που ταλαιπωρούν τον δυτικό σοσιαλισμό. Ακολουθεί ξένες κατευθυντήριες γραμμές στο καλούπι των Βρετανών την εποχή της πρωθυπουργίας του Λόρδου Liverpool πριν από διακόσια χρόνια, όταν η πολιτική ήταν να μην αναμειγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις των ξένων εθνών, παρά μόνο στο βαθμό που επηρέαζαν τα βρετανικά συμφέροντα.

Είναι γεγονός για τον Putin ότι οι σύμμαχοί του περιλαμβάνουν μερικά πολύ δυσάρεστα καθεστώτα. Αλλά αυτό δεν τον αφορά – οι εσωτερικές τους υποθέσεις δεν είναι δική του υπόθεση. Η επιχείρησή του είναι τα συμφέροντα της Ρωσίας και, όπως οι Βρετανοί τη δεκαετία του 1820, τα επιδιώκει μονομερώς.

Το σκεπτικό πίσω από την Ουκρανία

Η Ουκρανία ήταν μια ασυνήθιστη περίπτωση που ο Putin ανέλαβε την πρωτοβουλία να ενεργήσει ενάντια στη συμμαχία του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Αλλά πριν από την Ουκρανία, είχε δει τη Βρετανία να αποχωρεί από την ΕΕ. Η Βρετανία ήταν ο εφημέριος της Αμερικής στη γη της ΕΕ, επομένως το Brexit αντιπροσώπευε μια σημαντική πτώση στην ικανότητα των ΗΠΑ να επηρεάσουν τις Βρυξέλλες. Μετά το Brexit, ο Πρόεδρος Biden αποχώρησε απότομα από το Αφγανιστάν, παίρνοντας μαζί του και το υπόλοιπο ΝΑΤΟ. Ως εκ τούτου, η Αμερική ήταν σε φυγή από τη Heartland. Ο δρόμος ήταν ανοιχτός για τον Putin να πιέσει περαιτέρω και να εκδιώξει την Αμερική από τα δυτικά σύνορα της Ρωσίας.

Για να το κάνει αυτό, χρειαζόταν να αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό ήταν στο μυαλό του Putin όταν κλιμάκωσε την «ειδική στρατιωτική του επιχείρηση» κατά της Ουκρανίας. Πρέπει να είχε προβλέψει την αντίδραση του ΝΑΤΟ να επιβάλει κυρώσεις, από τις οποίες η Ρωσία έχει επωφεληθεί πολύ. Ταυτόχρονα, η ΕΕ είναι αυτή που συντρίβεται άσχημα, μια πίεση που μπορεί να εντείνει κατά βούληση.

Το δράμα παίζει ακόμα. Πρέπει να συνεχίσει να πιέζει την Ουκρανία για να συνεχίσει το στρίμωγμα. Δεν είναι έτοιμος να συμβιβαστεί. Ο χειμώνας στην ΕΕ θα είναι ακόμα πιο σκληρός, με τις ελλείψεις ενέργειας και τροφίμων που ενδέχεται να οδηγήσουν σε αυξανόμενες ταραχές από τους πολίτες της ΕΕ. Ο Putin θα σταματήσει μόνο όταν οι Ευρωπαίοι συνειδητοποιήσουν ότι η Αμερική τους θυσιάζει στην επιδίωξη της ηγεμονίας της. Ο Zelensky  είναι κάτι περισσότερο από μια μαριονέτα σε αυτό το δράμα.

Όσον αφορά τον χερσαίο πόλεμο, η Ρωσία έχει ήδη εξασφαλίσει την πρόσβασή της από τη Μαύρη Θάλασσα καλλιεργώντας τη σχέση της με την Τουρκία. Ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία αντισταθμίζει τα στοιχήματά της. Η Μαύρη Θάλασσα είναι ζωτικής σημασίας για τα οικονομικά της συμφέροντα. Για αυτόν τον λόγο, η Τουρκία διατηρεί τη σχέση της με τη Ρωσία, ενώ μετριάζει την αντιπάθειά της για το Ισραήλ (ο Πρόεδρος Herzog επισκέφθηκε την Άγκυρα τον Μάρτιο) και επιδιορθώνει τους αντιθέσεις της με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – όλα είναι μέρος της “World Island” που ενώνεται.

Για τις ΗΠΑ, ο Erdogan  είναι ένας αναξιόπιστος εταίρος του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, οι ΗΠΑ προσπάθησαν να τον απομακρύνουν υποκινώντας μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, όταν ενημερώθηκε από τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών και το πραξικόπημα απέτυχε. Ενώ οφείλει μια χάρη στον Putin, η ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ τον οδηγεί να είναι προσεκτικός. Και ως αναγεννημένος Σουνίτης, φαίνεται πρόθυμος να επεκτείνει την τουρκική επιρροή στα μουσουλμανικά έθνη της Κεντρικής Ασίας, ονειρευόμενος ίσως τις ημέρες δόξας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Για να προωθήσει την εξουσία της Ρωσίας στις πηγές ενέργειας από τις οποίες εξαρτώνται οι δυτικοί εμπόλεμοι, ο Putin καλλιέργησε σχέσεις με το Ιράν και έκανε επίσης καλοδεχούμενες προτροπές στη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ. Ο Sergei Lavrov, ο υπουργός Εξωτερικών του Putin, φρόντισε να ενημερώσει πλήρως τα μέλη του Αραβικού Συνδέσμου για την ενεργειακή πολιτική της Ρωσίας στο Κάιρο τον περασμένο μήνα. Το επιχείρημα είναι απλό: η Δύση έχει γυρίσει την πλάτη της στα ορυκτά καύσιμα, σχεδιάζοντας να τα καταργήσει εντελώς σε μια δεκαετία περίπου. Ως παραγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, το μέλλον τους είναι να μείνουν μαζί με τη  “World Island” και το “Inner Crescent” του  Mackinder. Αυτό είναι τόσο προφανές, που ακόμη και η Σαουδική Αραβία λέγεται ότι επιδιώκει σύνδεση μέσω του ομίλου BRICS.

Όποια και αν είναι τα πλεονεκτήματα των πολιτικών που βασίζονται στην κλιματική αλλαγή, όσον αφορά την ενέργεια, η Δύση φαίνεται να είναι αποφασισμένη να κάνει μια αποστολή αυτοκτονίας. Αλλά το μήνυμα της Ρωσίας προς τους εταίρους της είναι ότι μπορείτε να έχετε πετρέλαιο και φυσικό αέριο με έκπτωση σε σχέση με αυτό που πρέπει να πληρώσει η Ευρώπη. Ο Putin προσφέρεται να τους απελευθερώσει πλήρως από την ιδεολογία της Δύσης για την κλιματική αλλαγή.

Με την πίεση που ασκεί στη Δυτική Ευρώπη, ο Putin σχεδόν σίγουρα υποθέτει ότι οι ευρωπαίοι πολιτικοί θα οδηγηθούν από την υποστήριξη των αμερικανικών κυρώσεων σε μια πιο ουδέτερη θέση. Και η Ρωσία πιθανώς αναμένει ότι τα αδέσμευτα έθνη που υποφέρουν από ελλείψεις σιτηρών θα πιέσουν επίσης τη Δύση να θέσει τέλος στις κυρώσεις. Αλλά προτού ο Putin εγκαταλείψει την πίεση στα έθνη της ΕΕ, είναι πιθανό να επιμείνει να αποσυρθεί η αμερικανική επιρροή από τη Δυτική Ευρώπη, ή τουλάχιστον να αποσυρθεί από τα δυτικά σύνορα της Ρωσίας.

Η 1η φάση ολοκληρώθηκε. Ας ξεκινήσει η 2η Φάση

Πρέπει τώρα να στραφούμε από την υποτιθέμενη μεγαλομανία του Putin στις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι δυτικοί εχθροί του, ιδιαίτερα τα έθνη στην Ευρώπη και την Ευρωζώνη. Το Διάγραμμα 2, το οποίο είναι ένα καλάθι εμπορευμάτων και πρώτων υλών που τιμολογούνται σε ευρώ, δείχνει ότι μετά από μια σημαντική άνοδο, οι τιμές για την Ευρώπη υποχώρησαν τους τελευταίους μήνες.

Στους πολιορκημένους Ευρωπαίους, το διάλειμμα στη σημαντική αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων, από τότε που η Fed  εισήγαγε μηδενικά επιτόκια τον Μάρτιο του 2020, έδωσε προσωρινή και μικρή ανακούφιση από τον κλιμακούμενο πονοκέφαλο του πληθωρισμού. Ίσως είναι πρόωρο, αλλά οι επενδυτές στις δυτικές αγορές θεωρούν την υποχώρηση των τιμών των εμπορευμάτων ως απόδειξη ότι η συμπίεση των εμπορευμάτων μάλλον έχει τελειώσει και ότι μαζί με αυτό το πρόβλημα του πληθωρισμού των τιμών καταναλωτή θα μειωθεί επίσης.

Πράγματι, στην έκθεσή του την 1η Αυγούστου για την Credit Suisse, ο Zoltan Pozsar ανέφερε ότι είχε επισκεφθεί πρόσφατα 150 διαχειριστές επενδύσεων σε οκτώ ευρωπαϊκές πόλεις, και η επικρατούσα άποψη ήταν ακριβώς αυτό: πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός είναι περαστικός, η ύφεση είναι προγραμματισμένη και επομένως τα επιτόκια σύντομα θα μειωθούν.

Αλλά όσο κρατά τα ηνία των τιμών για την ενέργεια, ο Putin μπορεί να παίζει με το ευρώ σύμφωνα με την επιθυμία της καρδιάς του. Με τη χειραγώγηση του οιονεί μονοπωλίου του στην ενέργεια, τα δημητριακά και τα λιπάσματα μπορεί να αυξήσει την πίεση στους ηγέτες της ΕΕ να απορρίψουν την ηγεμονία των ΗΠΑ. Και για να εκτιμήσουμε πλήρως τη δύναμη στα χέρια του Putin, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την αληθινή σχέση μεταξύ  παραστατικών (fiat) νομισμάτων και των εμπορευμάτων.

Η απόδειξη είναι ότι η αστάθεια των τιμών των εμπορευμάτων έγκειται στο παραστατικό νόμισμα στο οποίο τιμολογούνται, και όχι στα ίδια τα εμπορεύματα. Το Σχήμα 3 δείχνει αυτή τη σχέση, συγκρίνοντας την τιμή του πετρελαίου που μετράται σε νόμιμο χρήμα (χρυσός) και το νόμισμα fiat του ευρώ.

Η μεγαλύτερη ανοδική μεταβολή της τιμής του πετρελαίου σε χρυσό ήταν διπλάσια στην εποχή της αποτυχίας της Lehman, ενώ σε ευρώ εκείνη την εποχή ήταν δεκαέξι φορές. Μέχρι στιγμής φέτος, ήταν ακόμη πιο ασταθής όταν η τιμή του χρυσού έπεσε στο 70% της τιμής του 1950, ενώ σε ευρώ έφτασε τα 15 – δηλαδή 21 φορές πιο ευμετάβλητη.

Αυτό το εύρημα ανατρέπει όλες τις παραδοχές για την τιμολόγηση της ενέργειας. Το διάγραμμα δείχνει ότι αυτό που ίσχυε πριν από το τέλος του Bretton Woods δεν ίσχυε πλέον μετά το 1971. [Το ευρώ ξεκίνησε μόλις το 2000, το νόμισμα που χρησιμοποιήθηκε πριν από τότε ήταν το γερμανικό μάρκο]. Εφόσον οι τιμές του πετρελαίου καθορίζονται πλήρως σε αγορές των οποίων όλοι οι συμμετέχοντες υποθέτουν ότι η αστάθεια των τιμών είναι στο εμπόρευμα, υπονομεύεται ολόκληρη η βάση της πρόβλεψης των τιμών. Όντας έτσι, εάν ένας αναλυτής έχει μια πρόβλεψη κατά το ήμισυ σωστή, είναι περισσότερο από τύχη παρά από κρίση.

Αυτό είναι όλο το νόημα πίσω από τα υγιή χρήματα. Με υγιές χρήμα, οι έμποροι εμπορευμάτων και όλων των άλλων αγαθών δικαιολογημένα υποθέτουν ότι το ενδιάμεσο μέσο είναι μια σταθερά. Υποθέτουν ότι όταν λαμβάνουν πληρωμή, η χρησιμότητά της είναι αμετάβλητη. Αλλά με το παραστατικό (fiat ) χρήμα χωρίς υποστήριξη είναι διαφορετικά. Για μεμονωμένες συναλλαγές, ενώ εξακολουθούμε να υποθέτουμε ότι ένα δολάριο είναι ένα δολάριο και ένα ευρώ είναι ένα ευρώ, όλοι γνωρίζουμε ότι η χρησιμότητα ενός νομίσματος ποικίλλει. Γιατί, λοιπόν, για αναλυτικούς σκοπούς οι μετεωρολόγοι πάντα υποθέτουν ότι δεν συμβαίνει; Γιατί οι αναλυτές δεν το λαμβάνουν ποτέ υπόψη στις προβλέψεις τους;

Η εικόνα 3 παραπάνω αποδεικνύει ότι οι συμβατικές προσεγγίσεις για την τιμολόγηση και οι οικονομικές προβλέψεις που τις αφορούν είναι ανόητες. Το ίδιο ισχύει αποδεδειγμένα για όλα τα άλλα εμπορεύματα, όχι μόνο για το πετρέλαιο. Στις τρέχουσες συνθήκες, η βάση για μια εσφαλμένη ανάλυση χρησιμοποιείται για να στηρίξει τις προσδοκίες ότι οι τιμές αρχίζουν να αντανακλούν μια αυξανόμενη προοπτική ύφεσης, κάτι που για ένα κεϋνσιανό ή μονεταριστικό μυαλό σημαίνει ότι η πτώση της ζήτησης για εμπορεύματα και ενέργεια οδηγεί σε χαμηλότερες τιμές. Αλλά το γεγονός παραμένει ότι εν μία νυκτί, ο Putin μπορεί να πιέσει ξανά την ΕΕ. Και οπλισμένοι με τη γνώση ότι η αστάθεια των τιμών έγκειται στο νόμισμα, γνωρίζουμε ότι η πτώση του ευρώ θα κάνει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του γι’ αυτόν.

Καθώς πλησιάζουμε τον χειμώνα της Ευρώπης, δεν θα χρειαστούν πολλά για να αυξηθούν σημαντικά οι τιμές της ενέργειας σε ευρώ. Ο Putin είναι απίθανο να κάνει το λάθος να θεωρηθεί ότι το κάνει αυτό εσκεμμένα. Αλλά κατά πάσα πιθανότητα, δεν χρειάζεται να κάνει καμία σημαντική ενέργεια για να δει τις τιμές των δυτικών νομισμάτων για την ενέργεια και τα τρόφιμα να αυξάνονται ξανά καθώς πλησιάζει ο χειμώνας.

Υπάρχει μια ακόμη εσφαλμένη εκτίμηση που είναι κοινή στις δυτικές κεφαλαιαγορές: αυτή τη φορά σχετικά με τα επιτόκια. Σχεδόν σε κάθε ανάλυση που προβλέπει ύφεση, η υποκείμενη υπόθεση είναι ότι, με τις οικονομίες να μειώνουν τη ζήτηση για αγαθά, υπηρεσίες και πιστώσεις θα μειωθεί. Για τους λόγους αυτούς, οι πιέσεις των επιτοκίων αναμένεται να μειωθούν.

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ:https://www.seferou-maria.gr

Μετάφραση από τη Μαρία Σεφέρου