O χάρτης των μεγάλων εργων στην Ελλάδα
Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν
Στην Ελλάδα τα μεγάλα έργα συνοδεύονται συνήθως από το πολιτικό αφήγημα της κάθε κυβέρνησης. Ωστόσο, πέρα από τη συγκυριακή πολιτική τους αξιοποίηση, τα έργα αυτά έχουν μεγάλο αναπτυξιακό βάρος και ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα. Ποια μεγάλα έργα είναι υπό κατασκευή, πότε ολοκληρώνονται, ποια έχουν καθυστερήσει και πότε είναι προγραμματισμένα να παραδοθούν; Πόσο έχουν προχωρήσει οι οδικοί άξονες, οι επεκτάσεις του μετρό, τα σιδηροδρομικά, τα έργα σε αεροδρόμια, λιμάνια και νοσοκομεία;
ΟΔΙΚΑ ΕΡΓΑ
Βόρειο Τμήμα Αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδας Ε65 Τρίκαλα – Εγνατία
Σε πλήξη εξέλιξη βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες ενός οδικού έργου που έχει χαρακτηριστεί ως η νέα ραχοκοκαλιά της συγκοινωνιακής υποδομής στην Κεντρική Ελλάδα. Ο Ε65 είναι ο τρίτος μεγάλος οδικός άξονας της ηπειρωτικής χώρας και, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει δώσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το βόρειο και τελευταίο τμήμα του αναμένεται να παραδοθεί στην κυκλοφορία την άνοιξη του 2026.
Με την παράδοση του τελευταίου αυτού τμήματος, ο Ε65 ολοκληρώνεται και ο αυτοκινητόδρομος, συνολικού μήκους 182 χιλιομέτρων, θα ξεκινάει από τη Λαμία και θα καταλήγει στην Εγνατία Οδό. Το βόρειο και τελευταίο τμήμα του δημόσιου αυτού έργου, κόστους 442 εκατ. ευρώ, κατασκευάζεται από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Μόλις ολοκληρωθεί, το ταξίδι από Λαμία έως και Εγνατία Οδό θα διαρκεί 1 ώρα και 45 λεπτά, από 3 ώρες και 15 λεπτά που χρειάζεται κανείς σήμερα, ενώ σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί, όπως τα Μετέωρα, η Λίμνη Πλαστήρα, τα Άγραφα, το Μέτσοβο, το Καρπενήσι, θα είναι προσβάσιμοι γρήγορα, εύκολα και με ασφάλεια.
Ιόνια Οδός: Τμήμα Ιωάννινα – Κακαβιά
Αποτελεί το μεγαλύτερο οδικό έργο της Ηπείρου, με μεγάλο αναπτυξιακό βάρος. Οι κατασκευαστικές εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του καλοκαιριού. Πρόκειται επίσης για ένα δημόσιο έργο με προϋπολογισμό 386 εκατ. ευρώ. Η σύμβαση του έργου υπογράφηκε μέσα στο 2024 και θα κατασκευαστεί από τον όμιλο AVAX. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου είναι 24 μήνες και, εφόσον δεν υπάρξουν καθυστερήσεις, θα πρέπει να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2029. Πρόκειται επίσης για ένα έργο με μεγάλο αναπτυξιακό αποτύπωμα, καθώς θα ολοκληρώνει την Ιόνια Οδό, που με την προσθήκη του νέου τμήματος θα ξεκινάει από το Αντίρριο και θα εκτείνεται μέχρι το μεθοριακό πέρασμα της Κακαβιάς.
Το νέο τμήμα θα συνδέσει τον άξονα της Ιόνιας με το αεροδρόμιο Ιωαννίνων, τη ΒΙΠΕ, την οργανωμένη Βιομηχανική Περιοχή των Ιωαννίνων, ενώ η απόσταση Αντίρριο – Ιωάννινα – Κακαβιά, με μήκος περίπου 264 χιλιόμετρα, θα μπορεί να διανύεται με ασφάλεια σε περίπου 2 ώρες και 15 λεπτά. Θα μπορεί κανείς, ξεκινώντας από την Αθήνα, να μεταβεί στη γειτονική χώρα σε 4 ώρες και 20 λεπτά, σε συνθήκες υψηλής οδικής ασφάλειας.
Αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος
Μετά από πολλές περιπέτειες, καθυστερήσεις και παλινωδίες ετών, ολοκληρώνεται ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, συνολικού μήκους 75 χιλιομέτρων. Είναι ένας δρόμος στον οποίο ο φόρος αίματος είναι βαρύς, καθώς για χρόνια κατείχε έναν από τους πιο υψηλούς δείκτες θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Το έργο σήμερα βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο κατασκευής. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, τα πρώτα 65 χιλιόμετρα από τον Πύργο, βόρεια, μέχρι τον Αλισσό, θα δοθούν στην κυκλοφορία έως το τέλος του Ιουλίου.
Στη συνέχεια απομένουν άλλα δέκα χιλιόμετρα, από το Μιντιλόγλι ως την είσοδο της Πάτρας, το οποίο υπολογίζεται ότι θα δοθεί στην κυκλοφορία στο τέλος του 2025. Πρόκειται για ένα δημόσιο έργο με προϋπολογισμό 310 εκατ. ευρώ, με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που υλοποιείται από την Ολυμπία Οδό Α.Ε., ενώ την κατασκευή έχουν αναλάβει τμηματικά οι εταιρείες ΑVAX, AKTOR και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Με την ολική παράδοση του έργου, ένας σύγχρονος, ασφαλής αυτοκινητόδρομος θα ενώσει την Αθήνα με τον Πύργο, αλλά και με έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, την Αρχαία Ολυμπία.
Οδικός Άξονας Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη
Πρόκειται για ένα έργο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) με προϋπολογισμό ύψους 311,23 εκατ. ευρώ. Ο συγκεκριμένος οδικός άξονας θεωρείται ως φυσική συνέχεια του αυτοκινητοδρόμου Μορέα (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα, που συμπληρώνεται από τον κλάδο Λεύκτρο – Σπάρτη), που έκανε τις διαδρομές Αθήνα – Καλαμάτα και Αθήνα – Σπάρτη να είναι εφικτές σε λίγο περισσότερο από δύο ώρες. Το έργο εκτελείται στη Μεσσηνία και θα βελτιώσει σημαντικά την οδική ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή. Η σύμβαση με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπογράφηκε το 2023 και κατασκευάζεται από το σχήμα ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και AKTOR GROUP. Πρόκειται για έναν άξονα περίπου 48,7 χιλιομέτρων. Ο χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσης του έργου είναι τέσσερα χρόνια. Μέχρι το τέλος του 2024 οι κατασκευαστικές εργασίες βρίσκονταν σε πολύ αρχικό στάδιο, αλλά εδώ και δύο μήνες τα εργοτάξια σταδιακά αυξάνονται.
Παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών
Αντικείμενο του έργου είναι η μελέτη και η πλήρης κατασκευή της Παράκαμψης Χαλκίδας και της Παράκαμψης Ψαχνών, συνολικού μήκους περίπου 27 χλμ. με τα συνοδά τους έργα. Πρόκειται για ένα δημόσιο έργο που καλύπτεται από πόρους του ΕΣΠΑ, με προϋπολογισμό 210 εκατ. ευρώ και ανάδοχο την εταιρεία ΜΕΤΚΑ ΑΤΕ. Το οδικό τμήμα Παράκαμψης Χαλκίδας με τα συνεχόμενα τμήματα της Παράκαμψης Ψαχνών και της αρτηρίας σύνδεσης Βόρειας – Νότιας Εύβοιας εντάσσεται στα έργα βελτίωσης της σύνδεσης της Αθήνας και της Χαλκίδας με τη βόρεια Εύβοια και –παράλληλα– αποσυμφόρησης του αστικού ιστού. Με τα έργα αυτά θα αποδοθεί στην κυκλοφορία ένας ενιαίος και ασφαλής οδικός άξονας με τα αναγκαία χαρακτηριστικά ασφάλειας και ταχύτητας που θα ανταποκρίνονται στον υψηλό κυκλοφοριακό φόρτο της περιοχής και στο υψηλό τουριστικό δυναμικό της βόρειας Εύβοιας. Στην παρούσα φάση υποβάλλονται, ελέγχονται και εγκρίνονται οι οριστικές μελέτες του έργου.
Οδικό έργο Μπράλος – Άμφισσα
Η σύμβαση του έργου υπογράφηκε το 2023 και ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 286 εκατ. ευρώ. Κατασκευάζεται από την εταιρεία ΑΒΑΞ, με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Μετά τη νέα παράταση που δόθηκε, το έργο αναμένεται να παραδοθεί τον Φεβρουάριο του 2028. Το έργο περιλαμβάνει μεγάλα τεχνικά έργα, όπως η κατασκευή δύο σηράγγων συνολικού μήκους 4,7 χιλιομέτρων. Πρόκειται ουσιαστικά για την κατασκευή ενός δρόμου ταχείας κυκλοφορίας που θα συνδέει τέσσερις μεγάλους αυτοκινητοδρόμους: την Ιόνια Οδό, την Ολυμπία Οδό, τον αυτοκινητόδρομο Αθήνας – Θεσσαλονίκης και τον Ε65. Με την ολοκλήρωσή του, θα ενωθούν δύο σημαντικά περιφερειακά λιμάνια, της Πάτρας και του Βόλου, δημιουργώντας αναπτυξιακά οφέλη σε περιοχές όπως η Φθιώτιδα, η Φωκίδα και η Αιτωλοακαρνανία.
Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης
Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης είναι το πιο απαιτητικό και σύνθετο έργο που καλείται να υλοποιήσει μέσα από διαφορετικά χρηματοδοτικά εργαλεία το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Σε επίπεδο κατασκευής και τεχνικών απαιτήσεων μπορεί να συγκριθεί με τους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα. Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, γνωστός ως ΒΟΑΚ, είναι ουσιαστικά ο μεγαλύτερος και μοναδικός αυτοκινητόδρομος της Κρήτης, η οποία είναι γνωστό ότι έχει αρνητική πρωτιά στα θανατηφόρα τροχαία, εξαιτίας και της κακής κατάστασης του οδικού δικτύου. Το συνολικό κόστος κατασκευής του έργου θα φτάσει τα 2,6 δισ. και είναι σπασμένο σε τρία διαφορετικά έργα, σε δύο από τα οποία οι κατασκευαστικές εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με την ενημέρωση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, λειτουργούν εργοτάξια στα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος. Αναλυτικά, το πρώτο τμήμα, Χερσόνησος – Νεάπολη, αφορά σε οδικό άξονα μήκους 22,4 χιλιομέτρων και είναι το μεσαίο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου. Στο ίδιο έργο περιλαμβάνεται συνοδό παράπλευρο οδικό δίκτυο εξυπηρέτησης, κατασκευή γεφυρών, σηράγγων, ανισόπεδων κόμβων και Σταθμού Εξυπηρέτησης Επιβατών και περιλαμβάνει τα τμήματα Χερσόνησος – Μάλια και Μάλια – Νεάπολη. Το τμήμα αυτό υλοποιείται μέσω ΣΔΙΤ. Η σύμβαση υπογράφηκε το 2023 και το κόστος του ανέρχεται στα 360 εκατ. ευρώ. Την κατασκευή του έργου υλοποιεί το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ – AKTOR GROUP με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η σύμβαση υπογράφηκε το 2023. Το δεύτερο τμήμα αφορά τη βελτίωση-διαπλάτυνση του υφιστάμενου τμήματος Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος, συνολικού μήκους 14,5 χιλιομέτρων. Θα κατασκευαστούν δύο λωρίδες κυκλοφορίας και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση, συνολικού πλάτους 22,25 μέτρων. Το οδικό τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος κατασκευάζεται ως δημόσιο έργο με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 190 εκατ. ευρώ, με ανάδοχο την εταιρεία ΑΚΤΩΡ. Το τρίτο και βασικό τμήμα του ΒΟΑΚ, δηλαδή το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, μήκους 155,5 χιλιομέτρων, είναι το μεγάλο στοίχημα.
Το υπουργείο αναφέρει ότι «η συμβασιοποίησή του προχωράει». Το έργο θα εκτελεστεί με σύμβαση παραχώρησης. Δηλαδή η εταιρεία που παίρνει το έργο αναλαμβάνει τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία και συντήρησή του για κάποια χρόνια, που συνήθως είναι πάνω από δύο δεκαετίες. Όπως συνέβη δηλαδή και με τους άλλους αυτοκινητοδρόμους της χώρας. Η σύμβαση παραχώρησης, η οποία εξετάζεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, είναι πολύ πιθανό να υπογραφεί μέσα στον Μάιο. Στη συνέχεια, όπως προβλέπει η διαδικασία, θα πρέπει να προχωρήσει η κύρωσή της από τη Βουλή και η υπογραφή της.
Flyover Θεσσαλονίκης
Είναι το μεγάλο οδικό project της πόλης. Πρόκειται για την ανατολική περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης, η οποία είναι γνωστή ως Flyover, εξαιτίας της υπερυψωμένης ταχείας λεωφόρου, μήκους 7,54 χλμ., που περιλαμβάνεται στο αντικείμενο του έργου. Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, η κατασκευή του έργου προχωρά με βάση το χρονοδιάγραμμα και η πρόοδος έχει ξεπεράσει το 20%. Το Flyover, με προϋπολογισμό 382 εκατ. ευρώ, προβλέπεται να ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2027. Το έργο εκτελεί το κοινοπρακτικό σχήμα ΑVAX – METLEN.
Το αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει μια υπερυψωμένη ταχεία λεωφόρο μήκους 7,54 χλμ. πάνω από τη σημερινή ανατολική περιφερειακή οδό, η οποία παράλληλα θα διευρυνθεί, θα αποκτήσει νέους κόμβους και τεχνικά στοιχεία και θα εκσυγχρονιστεί σε συνολικό μήκος 12 χιλιομέτρων. Κατά τη διάρκεια της κατασκευαστικής περιόδου του Flyover, πέραν της ανατολικής περιφερειακής, επεμβάσεις θα γίνουν παράλληλα και στη δυτική περιφερειακή Θεσσαλονίκης. Το έργο αναμένεται να δώσει ουσιαστικές λύσεις στο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης, καθώς θα εξυπηρετεί τον διπλάσιο αριθμό οχημάτων. Από 5.000 χιλιάδες οχήματα που εξυπηρετεί ανά ώρα σήμερα, θα πάει στα 10.000 οχήματα ανά ώρα.
ΕΡΓΑ ΜΕΤΡΟ
Μετρό Αθήνας Γραμμή 4 Άλσος Βεΐκου – Γουδή
Πρόκειται για το μεγαλύτερο δημόσιο έργο που υλοποιείται στη χώρα μας, με προϋπολογισμό 1,8 δισ. ευρώ. Η νέα Γραμμή 4 του μετρό αποτελείται από 15 νέους υπόγειους σταθμούς: Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου και Γουδή. Είναι συνολικού μήκους περίπου 13 χιλιομέτρων και ο συμβατικός χρόνος ολοκλήρωσης του έργου είναι τα οκτώ χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης. Η σύμβαση υπογράφηκε το 2021, με αναθέτουσα αρχή την Ελληνικό Μετρό και το έργο κατασκευάζει το επιχειρηματικό σχήμα AVAX – GHELLA – ALSTOM.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, η κατασκευαστική εξέλιξη του έργου αυτήν τη στιγμή βρίσκει τον μετροπόντικα «Νίκη», εκκινώντας από το Άλσος Βεΐκου, να έχει διανοίξει σήραγγα άνω των 500 μέτρων, ενώ ο μετροπόντικας «Αθηνά», που ξεκίνησε από την Κατεχάκη, έχει διανοίξει ήδη σήραγγα άνω των 2.000 μέτρων.
Το έργο περιλαμβάνει ακόμη την κατασκευή ενός νέου Κέντρου Ελέγχου Λειτουργίας (ΚΕΛ), στο οποίο υπάρχει η προοπτική ενσωμάτωσης του ελέγχου λειτουργίας των υφιστάμενων Γραμμών 1, 2, 3 και 4 αλλά και μελλοντικών αυτόματων νέων συρμών και του τραμ, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία ενός νέου κτιρίου συντήρησης και επισκευών των νέων συρμών. Παράλληλα, προβλέπεται η προμήθεια 20 συρμών της σειράς Alstom Metropolis. Οι συρμοί, ακολουθώντας το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης, θα είναι οι πρώτοι στο σύστημα της Αθήνας που θα λειτουργούν υπεραυτόματα, χωρίς οδηγό και με έλεγχο της κίνησής τους από το Κέντρο Ελέγχου.
Γραμμή 2, επέκταση προς Ίλιον
Μέσα στο 2026, αν δεν υπάρξουν υπερβολικές καθυστερήσεις λόγω ενστάσεων, υπολογίζεται να ξεκινήσουν τα έργα της επέκτασης της Γραμμής 2 προς Ίλιον, μήκους περίπου 4 χλμ., με 3 σταθμούς (Παλατιανή, Ίλιον και Άγιος Νικόλαος) και με προοπτική να φτάσει κάποια στιγμή στις Αχαρνές και να συνδεθεί με το δίκτυο του Προαστιακού. Στο ίδιο έργο έχουν ενταχθεί η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του αμαξοστασίου στον Ελαιώνα καθώς και η κατασκευή ενός υπόγειου χώρου στάθμευσης.
Μετρό Θεσσαλονίκης, επέκταση προς Καλαμαριά
Τον περασμένο Νοέμβριο λειτούργησε μετά από 18 ολόκληρα χρόνια, από το 2006 που υπογράφηκε η αρχική σύμβαση, το μετρό της πόλης. Τώρα οι Θεσσαλονικείς αναμένουν τις επεκτάσεις του. Το έργο της επέκτασης προς την Καλαμαριά, που προχωράει με εντατικούς ρυθμούς, θα έχει πέντε νέους σταθμούς και 4,8 χιλιόμετρα διπλής υπόγειας σήραγγας. Εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει στα τέλη του 2025. Το έργο, προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ, κατασκευάζεται από την εταιρεία ΑΚΤΩΡ. Όσον αφορά άλλες επεκτάσεις του δικτύου, όπως αναφέρουν από το υπουργείο, με βάση τη μελέτη ανάπτυξης, προτεραιότητα θα δοθεί στην επέκταση του μετρό προς τη βορειοδυτική Θεσσαλονίκη.
ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ
Σιδηροδρομικός Άξονας Αθήνα – Θεσσαλονίκη
Στον τομέα των σιδηροδρομικών έργων η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι ότι συμβασιοποιούνται και ξεκινούν τα έργα αποκατάστασης στον κεντρικό σιδηροδρομικό άξονα, που υπέστη σοβαρές ζημιές από τις θεομηνίες Daniel και Elias. Αυτή είναι τουλάχιστον η δέσμευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Τα έργα ανάταξης, που έχουν ήδη έχουν καθυστερήσει να ξεκινήσουν, θα χρηματοδοτηθούν και με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο προϋπολογισμός για την ανάταξη του σιδηροδρομικού δικτύου στον κεντρικό άξονα ανέρχεται στα 450,12 εκατ. ευρώ. Η διάρκεια των συμβάσεων έχει οριστεί σε 15 μήνες από την ημερομηνία υπογραφής τους. Σε αυτήν τη δέσμη περιλαμβάνονται τέσσερις εργολαβίες:
Η αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης, από την έξοδο του Σιδηροδρομικού Σταθμού Δομοκού έως την είσοδο του Σιδηροδρομικού Σταθμού Κραννώνα. Οι εργασίες περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της υποδομής και επιδομής της γραμμής, τη σταθεροποίηση πρανών, ορυγμάτων και επιχωμάτων, καθώς και την ενίσχυση της αντοχής του δικτύου έναντι μελλοντικών ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφάρσαλου – Καλαμπάκας. Οι εργασίες περιλαμβάνουν την κατασκευή των απαιτούμενων έργων για την αποκατάσταση και βελτίωση από υδραυλικής πλευράς της γραμμής, ώστε να τεθεί σε ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία και να αποκτήσει στα τμήματα αυτά ανθεκτικότητα ως προς τα καιρικά φαινόμενα που πλήττουν τακτικά την περιοχή.
Η αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου σε τρία τμήματα: (έξοδος Σ.Σ. Λάρισας – Σ.Σ. Λατομείου, Σ.Σ. Λατομείου – Είσοδος Σ.Σ. Βόλου και δύο θέσεων στον Σ.Σ. Βόλου). Οι εργασίες στα τμήματα αυτά περιλαμβάνουν αποκαταστάσεις σιδηροδρομικών και μεταλλικών γεφυρών, έργα θωράκισης της σιδηροδρομικής υποδομής και επιδομής σε τμήματα της γραμμής που εμφανίζουν αυξημένη τρωτότητα σε πλημμυρικά φαινόμενα, καθώς και συνοδές υδραυλικές εργασίες.
Η αποκατάσταση των συστημάτων Σηματοδότησης, ETCS L1, Τηλεδιοίκησης και Ηλεκτροκίνησης στο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Παλαιοφάρσαλου έως τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Κραννώνα. Με την αποκατάσταση των συστημάτων στο τμήμα που καταστράφηκε θα δοθεί η δυνατότητα να επαναλειτουργήσει η σηματοδότηση, η τηλεδιοίκηση και το ETCS στο τμήμα αυτό.
Αναβάθμιση του προαστιακού σιδηροδρόμου στη Δυτική Αττική (Άνω Λιόσια – Μέγαρα)
Στις αρχές του 2027 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ο νέος προαστιακός σιδηρόδρομος Δυτικής Αττικής, προϋπολογισμού 132 εκατ. ευρώ. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και η σύμβαση υπογράφηκε το 2023, με ανάδοχο την εταιρεία ΜΕΤΚΑ του ομίλου Metlen. Το έργο αφορά στην κατασκευή νέου κλάδου προαστιακού σιδηρόδρομου από τα Άνω Λιόσια έως τα Μέγαρα, εντός του υφιστάμενου σιδηροδρομικού διαδρόμου της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής προς Πελοπόννησο. Το αντικείμενο του έργου αφορά την κατασκευή μονής γραμμής μήκους 36 χλμ. στα δυτικά της Αθήνας, από τα Άνω Λιόσια μέχρι τον παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό Μεγάρων, πάνω στον άξονα της παλαιάς μετρικής γραμμής, εξυπηρετώντας τις πυκνοκατοικημένες περιοχές Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Νερακίου, Νέας Περάμου και Μεγάρων. Είναι ένα έργο που θα συνδέσει τη Δυτική Αττική με την Αθήνα, το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», τον Πειραιά και το υπόλοιπο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Έργο υπογειοποίησης στα Σεπόλια
Πρόκειται για ένα έργο υψηλών τεχνικών απαιτήσεων που συμβασιοποιήθηκε το 2018 και σημείωσε σημαντικές καθυστερήσεις. Το έργο της υπογειοποίησης του σιδηροδρομικού διαδρόμου στα Σεπόλια αφορά στην κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου. Ο διάδρομος, που θα είναι συνολικού μήκους 2,36 χιλιομέτρων, εκ των οποίων τα 1,5 χιλιόμετρα θα είναι πλήρως υπογειοποιημένα, θα ξεκινά από την έξοδο του Σιδηροδρομικού Σταθμού Αθηνών προς Θεσσαλονίκη και θα καταλήγει στις Τρεις Γέφυρες στην περιοχή Σεπολίων.
Η υπογειοποίηση των γραμμών του ΟΣΕ στα Σεπόλια είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο που αλλάζει τα δεδομένα σε μια δύσκολη περιοχή της Αθήνας. Η υπόγεια σήραγγα που θα δημιουργηθεί θα απελευθερώσει την περιοχή από τις επίγειες σιδηροδρομικές γραμμές και τις επικίνδυνες ισόπεδες διαβάσεις και θα δημιουργηθεί χώρος πρασίνου. Ο νέος σιδηροδρομικός διάδρομος θα είναι διπλής διατομής. Ο ανατολικός ημιδιάδρομος θα εξυπηρετεί την κίνηση των προαστιακών συρμών, ενώ ο δυτικός την κίνηση των υπεραστικών συρμών. Η ολοκλήρωση του δυτικού διαδρόμου αναμένεται στο πρώτο εξάμηνο του 2025, ενώ ο ανατολικός θα ακολουθήσει.
Σιδηροδρομική Σύνδεση Αθήνας – Πάτρας
Για τη σιδηροδρομική σύνδεση Αθήνας – Πάτρας βρίσκονται σε εξέλιξη δύο έργα. Το πρώτο αφορά το τμήμα Κιάτο – Ροδοδάφνη, μήκους 70,6 χιλιομέτρων, στο οποίο αυτήν τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη τα έργα εγκατάστασης της ηλεκτροκίνησης. Το δεύτερο έργο αφορά το τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο, συνολικού μήκους 28,8 χλμ., στο οποίο επίσης οι εργασίες προχωρούν, ενώ σύντομα θα επανεκκινήσουν οι εργασίες σε ένα κομμάτι χιλιομέτρων, καθώς αντιμετωπίστηκαν τα προβλήματα που είχαν προκύψει από μία παλαιότερη εργολαβία που διαλύθηκε. Στόχος είναι το τρένο να φτάσει μέχρι το 2026 στο Ρίο. Παράλληλα, επιδιώκεται μια βιώσιμη λύση για να φτάσει στο κέντρο της Πάτρας. Το έργο που εξασφαλίζει τη σύνδεση του νέου λιμένα Πατρών με το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, αλλά και τη διασύνδεση με την υπάρχουσα γραμμή προς Πύργο μέσω μετεπιβίβασης, αποτελεί εδώ και χρόνια σημείο τριβής, για το αν θα είναι πλήρης ή μερική η υπογειοποίηση της νέας διπλής ηλεκτροδοτούμενης γραμμής.
Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο
Το συγκεκριμένο έργο αφορά την αναβάθμιση της υπάρχουσας σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολης – Ορμένιου. Η γραμμή αυτή έχει μήκος 176 χιλιομέτρων και ο προϋπολογισμός του έργου είναι 700 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο έχει υποβάλει νέο φάκελο για τη χρηματοδότηση του έργου από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility 2021-2027. Η υποβολή δεσμευτικών προσφορών και η ανάδειξη αναδόχου αναμένεται εντός του 2025. Ο στόχος της ανάταξης της συγκεκριμένης σιδηροδρομικής γραμμής είναι να βελτιώσει σημαντικά τις διασυνοριακές συνδέσεις με τη Βουλγαρία στο Ορμένιο και με την Τουρκία στο Πύθιο, ενώ θα μπορεί να λειτουργεί και για προαστιακή εξυπηρέτηση των περιοχών κατά μήκος του ποταμού Έβρου.
Νέα σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες
Το έργο της νέας, μονής σιδηροδρομικής γραμμής Νέα Καρβάλη – Τοξότες αποτελεί τμήμα του μελλοντικού σιδηροδρομικού άξονα Θεσσαλονίκη – Τοξότες Ξάνθης. Πρόσφατα έγινε η ηλεκτρονική αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών για το προς ανάθεση έργο με προϋπολογισμό δημοπράτησης 193,2 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή στη διαγωνιστική διαδικασία ήταν μεγάλη, καθώς στη λίστα των υποψηφίων οικονομικών φορέων περιλαμβάνονται σημαντικές εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου της Ελλάδας.
Το έργο, που έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF) 2021-2027», αφορά σε εργασίες για την κατασκευή της υποδομής, επιδομής και σταθμών/στάσεων για νέα μονή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Ν. Καρβάλη – Τοξότες (περιοχή Ξάνθης), μήκους 32 χλμ. περίπου, όπως επίσης και του σιδηροδρομικού κλάδου από Ν. Καρβάλη προς το νέο εμπορευματικό λιμάνι της Καβάλας, μήκους 5,3 χιλιομέτρων περίπου. Από το υπουργείο Υποδομών έχει ειπωθεί ότι η συγκεκριμένη σιδηροδρομική γραμμή έχει στρατηγική σημασία για όλη τη Βόρεια Ελλάδα, γιατί θα συνδέσει τον σιδηρόδρομο με το εμπορευματικό λιμάνι της Καβάλας.
Τρία μεγάλα έργα σε αεροδρόμια και λιμάνια
Αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες του νέου αεροδρομίου της Κρήτης στο Καστέλι. Το νέο αεροδρόμιο από την έναρξη λειτουργίας του θα αντικαταστήσει το σημερινό εν λειτουργία αεροδρόμιο του Ηρακλείου «Ν. Καζαντζάκης», το οποίο έχει περιορισμένες δυνατότητες, οι οποίες από καιρό έχουν ξεπεραστεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ολοένα αυξανόμενη κίνηση σε επιβάτες και αεροσκάφη. Οι κατασκευαστικές εργασίες του νέου αεροδρομίου ξεκίνησαν το 2020 και σήμερα έχουν προχωρήσει σε ποσοστό άνω του 40%. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027. Το έργο υλοποιούν οι εταιρείες ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – GMR μέσω σύμβασης παραχώρησης, με προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ. Με την ολοκλήρωσή του, θα μπορεί να εξυπηρετεί έως και 15 εκατ. επιβάτες ετησίως.
Επέκταση του 6ου Προβλήτα ΟΛΘ
Ένα πολύ σημαντικό έργο μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης στη Θεσσαλονίκη: η επέκταση και αναβάθμιση του 6ου προβλήτα του λιμένα Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) που αποτελεί ζητούμενο δεκαετιών. Κι αυτό γιατί είναι το κλειδί για να ενδυναμωθεί η θέση της πόλης και κατ’ επέκταση της χώρας ως διαμετακομιστικού κέντρου. Μόνο αν γίνει το έργο αυτό θα είναι εφικτή η αγκυροβόληση πλοίων μεγαλύτερου βυθίσματος και χωρητικότητας εμπορευματοκιβωτίων και θα υπερδιπλασιαστούν οι δυνατότητες αποθήκευσης κοντέινερ. Στον διαγωνισμό που έγινε επικράτησε το σχήμα ΜΕΤΚΑ – ΤΕΚΑΛ.
Τον περασμένο Φεβρουάριο υπεγράφη το Προεδρικό Διάταγμα που εγκρίνει τη Μελέτη Διαχείρισης (Master Plan) του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και ουσιαστικά ξεκλειδώνει το έργο. Ο προϋπολογισμός των υποχρεωτικών επενδύσεων προς εκτέλεση ανέρχεται στο ποσό των 180 εκατ. ευρώ. Σε αυτές περιλαμβάνεται η επέκταση της λιμενικής υποδομής στον 6ο Προβλήτα, αρχικού προϋπολογισμού 130 εκατ. ευρώ, ο μηχανικός εξοπλισμός του 6ου Προβλήτα, 7 εκατ. ευρώ, και η αποκατάσταση του Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού, 23 εκατ. ευρώ.
Επέκταση Αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος»
Επενδυτικό πρόγραμμα 1,28 δισ. ευρώ προβλέπει η επέκταση του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Πρόκειται για ένα έργο που επισπεύδεται, λόγω της ολοένα αυξανόμενης επιβατικής κίνησης. Το πρόγραμμα επέκτασης του «ΕΛ.ΒΕΝ» έχει οδηγό ένα master plan το οποίο έχει πάρει την έγκριση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Τα έργα αναβάθμισης και επέκτασης, τα οποία επισπεύδονται, ενσωματώνουν τις δύο φάσεις επέκτασης. Το 50% των επενδύσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2028 και το υπόλοιπο έως το 2032. Με την ολοκλήρωση των επενδυτικών παρεμβάσεων, το αεροδρόμιο των Σπάτων θα αυξήσει τη δυναμικότητα εξυπηρέτησής του σε 50 χιλιάδες επιβάτες ετησίως. Σχεδιάζεται η επέκταση του κύριου αεροσταθμού και του κτιρίου του δορυφορικού αεροσταθμού κατά 148 χιλιάδες τ.μ. Στις επεκτάσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται πρόσθετες εγκαταστάσεις διαχείρισης επιβατών, αιθουσών επιβίβασης, νέων θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών, διευρυμένων χώρων λιανικής πώλησης και εστίασης, αλλά και οι απαιτούμενες τροποποιήσεις του οδικού δικτύου και των υπολοίπων υποδομών. Μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2027 αναμένεται η ολοκλήρωση της ανάπτυξης των 32 θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών στο βόρειο τμήμα της πίστας και του νέου πολυώροφου χώρου στάθμευσης οχημάτων.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
Τρία νοσοκομεία – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες τριών νοσοκομείων που κατασκευάζονται με δωρεά του ΙΣΝ στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας του για την Υγεία. Τα δύο Γενικά Νοσοκομεία του ΙΣΝ κατασκευάζονται στην Κομοτηνή και τη Σπάρτη, ενώ στη Θεσσαλονίκη η κατασκευή αφορά το Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έχουν γίνει στον χώρο της Υγείας. Τα κτίρια σχεδιάστηκαν από το αρχιτεκτονικό γραφείο Renzo Piano Building Workshop (RPBW) σε συνεργασία με την Betaplan. Το κόστος τους ανήλθε στα 442 εκατ. ευρώ, ενώ την κατασκευή έχει αναλάβει η AVAX. Η ολοκλήρωση και παράδοση του νέου Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής καθώς και του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης έχει προγραμματιστεί στα τέλη του 2026, ενώ του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης στα τέλη του 2027.
Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο (ΩΕΜΕΚ)
Το προσεχές διάστημα το Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο θα παραδοθεί στην ελληνική πολιτεία. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο νοσοκομείο, αφιερωμένο στη μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων, το οποίο παράλληλα θα αποτελεί και ένα κέντρο έρευνας και καινοτομίας στις μεταμοσχεύσεις. Το ΩΕΜΕΚ θα είναι ένα κατασκευαστικό έργο συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Είναι εξοπλισμένο με τεχνολογία αιχμής αξίας άνω των 30 εκατ. ευρώ. Το κτίριο του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου είναι ένα οικοδόμημα 7.000 τ.μ. και 4 ορόφων, ενώ θα διαθέτει 47 νέες κλίνες, εκ των οποίων 33 αποκλειστικά για παιδιά, και 12 κλίνες ΜΕΘ για παιδιά, εκ των οποίων 5 αποκλειστικά για βρέφη.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ
Έργα Υποδομών Ελληνικού
Στα έργα υποδομών του Ελληνικού συγκαταλέγεται η υπογειοποίηση της Ποσειδώνος. Το υπογειοποιημένο τμήμα της Ποσειδώνος, μήκους 1,150 χιλιομέτρων, θα εκτείνεται από την παραλία του Αλίμου έως τη Μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Η ολοκλήρωση του έργου θα συμβάλει στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, ενώ οι πεζοί θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στη θάλασσα. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Μάιο του 2022. Μαζί με τα αντιπλημμυρικά και τα εξυγιαντικά έργα, τη δημιουργία δικτύων και δρόμων, το ιδιωτικό αυτό έργο, με αναθέτουσα αρχή τη Lamda Development, έχει προϋπολογισμό ύψους 250 εκατ. ευρώ και κατασκευάζεται από την εταιρεία ΑVAX.
Riviera Tower
Είναι το ψηλότερο κτιριακό έργο της χώρας, ύψους 200 μέτρων, με 50 ορόφους και 170 διαμερίσματα. Το κτίριο Riviera Tower είναι ένα ιδιωτικό έργο με κόστος 350 εκατ. ευρώ. Οι κατασκευαστικές εργασίες άρχισαν τον Αύγουστο του 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθούν το πρώτο εξάμηνο του 2027. Τον Δεκέμβριο του 2022 άρχισε η θεμελίωση του κτιρίου με 300 πασσάλους περιμέτρου από 1 έως 1,5 μέτρα, ενώ τον Φεβρουάριο του 2023 δημιουργήθηκε ένας διαφραγματικός αντιπλημμυρικός τοίχος, με περίμετρο 520 μέτρα και βάθος 15 μέτρα. Κατασκευάζεται από το σχήμα AKTOR – BOUYGUES και αναθέτουσα αρχή είναι η Lamda Development.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Ηλεκτρική Διασύνδεση Σερίφου – Μήλου – Σαντορίνης – Φολεγάνδρου
Αυτή την περίοδο επιταχύνονται οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών, δηλαδή η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων. Η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από την ηπειρωτική Ελλάδα στα νησιά μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων απαλλάσσει τα νησιά από τους ρυπογόνους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που υπήρχαν σ’ αυτά και λειτουργούσαν με εισαγόμενο, ακριβό πετρέλαιο, η τιμή του οποίου διαμορφώνεται ανάλογα με τη διακύμανση των διεθνών τιμών. Το έργο της διασύνδεσης των Κυκλάδων (Δ΄ Φάση) στοχεύει στην πλήρη ενεργειακή ενσωμάτωση των Νότιων και Δυτικών Κυκλάδων στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ). Η ηλεκτρική διασύνδεση των Νότιων και Δυτικών Κυκλάδων με το ΕΣΜΗΕ θα πραγματοποιηθεί μέσω υποβρυχίων καλωδίων εναλλασσόμενου ρεύματος, μήκους περίπου 353,2 χλμ. και υπογείων καλωδίων εναλλασσόμενου ρεύματος, μήκους περίπου 19,6 χλμ. Η Δ΄ φάση, ύψους 524 εκατ. ευρώ, ξεκίνησε το 2021 και περιλαμβάνει τη διασύνδεση των νησιών Θήρας, Μήλου, Φολεγάνδρου και Σερίφου.
Σύστημα Αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία
Αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση σε έργο αποθήκευσης στην Ελλάδα και υλοποιείται από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση), το έργο περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 6,7 hm3και 2 hm3 αντίστοιχα), ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ. Σκοπός του έργου είναι η αποθήκευση ενέργειας με στόχο την υποστήριξη της μέγιστης δυνατής διείσδυσης ανανεώσιμων πηγών στο μείγμα της ενεργειακής παραγωγής. Η ετήσια παραγωγή ενέργειας θα είναι περίπου 816.00 GWh και η επένδυση είναι της τάξης των 650 εκατ. ευρώ.
Μονάδα Ηλεκτροπαραγωγής Αλεξανδρούπολης
Η επένδυση, ύψους 400 εκατ. ευρώ, ξεκίνησε το 2023, αρχικά με τη σύμπραξη των τριών μεγάλων ενεργειακών ομίλων της χώρας, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ Εμπορίας και Damco Energy του Ομίλου Κοπελούζου. Πριν από περίπου τρεις μήνες άλλαξε η μετοχική σύνθεση της εταιρείας. Η ΔΕΗ εξαγόρασε το 20% των μετοχών της Damco Energy του Ομίλου Κοπελούζου και πλέον το έργο υλοποιεί το σχήμα ΔΕΗ με ποσοστό 71% και ΔΕΠΑ Εμπορίας με ποσοστό 29%. Ο νέος ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός, ισχύος 840 MW, βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή Αλεξανδρούπολης, σημείο που θεωρείται στρατηγικό επειδή διασταυρώνονται υποδομές εφοδιασμού με φυσικό αέριο, αλλά και δίκτυα διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων μέσω των οποίων θα μπορεί να εξάγεται ηλεκτρική ενέργεια προς τη Βουλγαρία, τη Β. Μακεδονία και τη Σερβία. Η έναρξη λειτουργίας του έργου είναι προγραμματισμένη για τον Απρίλιο του 2027.
