Μπαρουταποθήκη η Ευρώπη, καζάνι που βράζει οι ΗΠΑ – Έρχεται ιστορική ρήξη

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, αυτό που αποκαλούμε Δύση, πλησιάζουν ταχύτατα προς την άβυσσο.
Οικονομικές ανισότητες, πολιτική βία, μετανάστευση και ματαίωση προσδοκιών οδηγούν σε κατάρρευση τις παλιές βεβαιότητες και οδηγούν σε αχαρτογράφητα νερά.
Μάλιστα, διάφοροι αναλυτές προβλέπουν πως η κατάσταση αυτή θα φτάσει σε ένα οριακό σημείο που το αποτέλεσμα θα είναι είτε η επανάσταση είτε ο εμφύλιος πόλεμος!
Φυσικά τα αίτια διαφέρουν, αλλά τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη φαίνεται πως παρακμάζουν ταχύτατα και να αποσυντίθενται εκ των έσω.
Η μεν Ευρώπη θυμίζει μια πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί: πολιτική αστάθεια, ανεξέλεκτη μετανάστευση και οικονομική κρίση αποσαρθρώνουν τις χώρες ενώ οι πατριωτικές φωνές προειδοποιούν ότι οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν χάσει την επαφή με τον λαό και η φιλελεύθερη δημοκρατία δοκιμάζεται από εσωτερικές και πολιτισμικές εντάσεις.
Στις ΗΠΑ η δολοφονία του Charlie Kirk πυροδότησε φόβους ότι η χώρα βαδίζει προς έναν δεύτερο εμφύλιο πόλεμο ή μια επανάσταση εκ των έσω.
Με την πολιτική βία να αυξάνεται ραγδαία, τις επιθέσεις και απειλές εναντίον αξιωματούχων να πολλαπλασιάζονται, και τον Donald Trump να χρησιμοποιεί στρατιωτικά μέσα για εσωτερική «τάξη», πολλοί αναλυτές προειδοποιούν πως η αμερικανική δημοκρατία αγγίζει τα όριά της.

Έκρηξη της πολιτικής βίας

Η δολοφονία του Charlie Kirk τον περασμένο μήνα ενίσχυσε τη βαθιά ανησυχία πως οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέρχονται σε μια περίοδο ανοιχτής σύγκρουσης – είτε εμφυλίου, είτε αυταρχικής ανατροπής.
Σύμφωνα με έρευνα της YouGov, «περισσότεροι Αμερικανοί παρά όχι πιστεύουν ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία η χώρα θα γνωρίσει εμφύλιο πόλεμο»!
Παράλληλα, εκατοντάδες πολιτικοί επιστήμονες και ιστορικοί βλέπουν την Αμερική να διολισθαίνει προς τον αυταρχισμό, με τη δεύτερη θητεία Trump να επιταχύνει αυτή την πορεία.
Ο Trump έχει ήδη ενεργοποιήσει στρατό και εθνοφρουρά στο εσωτερικό, υπό το δόγμα της «καταπολέμησης του εσωτερικού εχθρού».
Ο στενός του συνεργάτης, Stephen Miller, χαρακτηρίζει πλέον το Δημοκρατικό Κόμμα ως «εγχώρια εξτρεμιστική οργάνωση».
Για πολλούς, αυτό δεν είναι τίποτε λιγότερο από την προετοιμασία για μια συνταγματική εκτροπή!
Ακόμη και πριν από τη δολοφονία Kirk, τα στοιχεία έδειχναν εκτίναξη της πολιτικής βίας.
Η βάση δεδομένων US Political Violence Database του Peter Turchin καταγράφει επτά πολιτικές δολοφονίες μεταξύ 2020-2024, περισσότερες από οποιαδήποτε περίοδο μετά τη δεκαετία του ’60.
Οι απειλές εναντίον αξιωματούχων αυξήθηκαν δραματικά: η Αστυνομία του Καπιτωλίου ερεύνησε πάνω από 9.000 απειλές εναντίον μελών του Κογκρέσου το 2024, ενώ το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας κατέγραψε έξαρση εκφοβισμών σε εκλογικούς υπαλλήλους.
Μετά τη δολοφονία Kirk, η Βουλή ανακοίνωσε ότι κάθε βουλευτής θα λαμβάνει 10.000 δολάρια τον μήνα για προσωπική ασφάλεια – διπλάσιο ποσό από πριν.
Η κυβέρνηση ζήτησε επιπλέον 58 εκατομμύρια δολάρια για την προστασία εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας.

«Τα δύο άκρα»

Οι περισσότερες τρομοκρατικές ενέργειες από το 1994 συνδέονται με τη Δεξιά.
Το ADL ανέφερε ότι το 2024 όλες οι πολιτικά υποκινούμενες δολοφονίες στις ΗΠΑ προήλθαν από δεξιούς εξτρεμιστές.
Ωστόσο, το CSIS κατέγραψε αύξηση αριστερών τρομοκρατικών ενεργειών το πρώτο εξάμηνο του 2025 – από μεμονωμένες επιθέσεις έως στοχευμένες δολοφονίες.
Οι δράστες και από τις δύο πλευρές δρουν συχνά ως «μοναχικοί λύκοι», ριζοσπαστικοποιημένοι μέσω διαδικτύου και κοινωνικών δικτύων.
Η κουλτούρα του μίσους εξαπλώνεται πλέον μέσα από memes, gaming communities και ακραία blogs, ενώ οι «ήρωες» της βίας – όπως ο Luigi Mangione, που δολοφόνησε τον CEO της United Healthcare – αποκτούν σχεδόν λατρεία.
Το μουσικό έργο «Luigi: The Musical» έχει γίνει μάλιστα επιτυχία στα θέατρα.

Φόβος, παραπληροφόρηση και ραγδαία απώλεια εμπιστοσύνης

Οι δημογραφικές αλλαγές τροφοδοτούν τον διχασμό: οι λευκοί δεν αποτελούν πλέον πλειοψηφία κάτω των 16 ετών!
Πολλοί δεξιοί πιστεύουν ότι «χάνουν τη χώρα τους», ενώ η ανισότητα, η αδυναμία κοινωνικής ανέλιξης και η υπεροπλία των ελίτ επιδεινώνουν την οργή.
Ο Peter Turchin μιλά για «υπερπαραγωγή ελίτ» – πολλοί μορφωμένοι, λίγες θέσεις εξουσίας – ένα ιστορικό μοτίβο πριν από κοινωνικές εκρήξεις.

Η Ιστορία επαναλαμβάνεται

Όπως στην εποχή των «βαρόνων των ληστών» του 19ου αιώνα, έτσι και σήμερα μια μικρή οικονομική ολιγαρχία συγκεντρώνει απίστευτο πλούτο, ενώ ο μέσος πολίτης βλέπει τις προοπτικές του να καταρρέουν.
Στην Εποχή των Προοδευτικών Μεταρρυθμίσεων (1900–1920), η κρίση αποσοβήθηκε χάρη σε ριζικές πολιτικές αλλαγές. Το ερώτημα είναι αν στις Ηνωμένες Πολιτείες του 2025 υπάρχει πολιτική βούληση για κάτι ανάλογο.

Μπορεί η Αμερική να σωθεί από τον εαυτό της;

Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 60 ετών – μόλις 22% των πολιτών εμπιστεύεται την ομοσπονδιακή κυβέρνηση!
Ο Trump έχει αναγάγει το αφήγημα της «σωτηρίας του έθνους» σε προσωπική σταυροφορία, ενώ η στρατιωτική του ρητορική περί «εσωτερικού εχθρού» θυμίζει προετοιμασία για έκτακτη εξουσία.
Η Ιστορία διδάσκει ότι οι επαναστάσεις ξεσπούν όταν το παλιό σύστημα δεν μπορεί πια να δώσει λύσεις – και όταν οι άνθρωποι πιστέψουν πως μόνο η ρήξη μπορεί να φέρει κάθαρση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ίσως πλησιάζουν ακριβώς σε αυτό το σημείο.

Η Δημοκρατία και η Ευρώπη έχουν εκφυλιστεί

Τα ίδια και χειρότερα προβλήματα αντιμετωπίζει και η Ευρώπη, η οποία οδηγείται ταχύτατα στην άβυσσο, με ελάχιστες φωνές να προειδοποιούν για τη δραματική τροπή των πραγμάτων.
Στην πρόσφατη ομιλία του στο εσωκομματικό συνέδριο του Fidesz, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orbán αναφέρθηκε με έμφαση στον Donald Trump και στις προσπάθειες των «φιλελεύθερων κατεστημένων» να τον καταστρέψουν πολιτικά.
Την προηγούμενη ημέρα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, φιλελεύθεροι ακτιβιστές είχαν οργανώσει τις διαδηλώσεις «No Kings 2.0», υποτίθεται για την «προστασία της δημοκρατίας».
Όμως, όπως αποκάλυψε μια ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα, η πρωτοβουλία χρηματοδοτείται από γνωστούς «προοδευτικούς» ολιγάρχες – μεταξύ αυτών και τον George Soros.
Για τον Orbán, το σκηνικό αυτό θυμίζει έντονα τις «έγχρωμες επαναστάσεις», γνωστές στην Ουγγαρία ως εργαλεία ξένης επιρροής κατά εθνικών κυβερνήσεων, που έπληξαν χώρες της Ανατολικής Ευρώπης πριν από δεκαετίες.
Αυτή τη φορά, είπε, «το ίδιο σχέδιο εφαρμόζεται μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ».
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός μίλησε για τη «γενικευμένη κρίση της Δύσης» – ένα σύστημα εξουσίας που, όπως τόνισε, έχει χάσει την ικανότητά του να απαντά στα ερωτήματα που απασχολούν τους πολίτες:
«Όταν ένα σύστημα διακυβέρνησης αδυνατεί να απαντήσει στα ερωτήματα που απασχολούν τους πολίτες, το αποτέλεσμα είναι κρίση – και η κρίση γεννά επιθετικότητα, φόβο και μια απεγνωσμένη προσπάθεια διατήρησης της εξουσίας.
Αυτό ζει σήμερα η Δύση», είπε χαρακτηριστικά.

Για τον Orbán, οι κρίσεις αυτές είναι σήμερα η μαζική μετανάστευση, η αποχριστιανοποίηση και η πολιτισμική αλλοίωση της Ευρώπης.

Η Ουγγαρία — σε αντίθεση με τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο – επέλεξε να αντισταθεί.
Η κυβέρνηση του Fidesz εφαρμόζει αυστηρή αντι-μεταναστευτική πολιτική και υπερασπίζεται τη χριστιανική ταυτότητα της χώρας.
Την ίδια ώρα, οι Βρυξέλλες ακολουθούν την αντίθετη κατεύθυνση.
Μόλις πριν λίγες μέρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα νέο πρόγραμμα «εκπαιδευτικής συνεργασίας» με χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής – το λεγόμενο «Pact for the Mediterranean».
Με το πρόσχημα της πολιτισμικής ανταλλαγής, το σχέδιο αυτό προβλέπει τη χρηματοδότηση χιλιάδων Άραβων φοιτητών για σπουδές στην Ευρώπη, τη στιγμή που τα ουγγρικά πανεπιστήμια έχουν αποκλειστεί από το πρόγραμμα Erasmus τα τελευταία τρία χρόνια, ως «τιμωρία» για την πολιτική ανεξαρτησία της Βουδαπέστης!
Για τον Orbán, αυτό αποδεικνύει την ηθική και πολιτική υποκρισία των ευρωπαϊκών θεσμών – «μιας ελίτ που προτιμά να φέρνει ξένους φοιτητές από τη Βόρεια Αφρική, αλλά απομονώνει τους ίδιους τους Ευρωπαίους που σκέφτονται διαφορετικά»:
«Μας μισούν επειδή δεν έχουμε υποκύψει στις φαντασιώσεις τους για έναν πολυπολιτισμικό παράδεισο που καταρρέει», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η Γαλλία θα διαλυθεί

Στο ίδιο πνεύμα, η γαλλική πραγματικότητα φαίνεται να επιβεβαιώνει τους φόβους του Orbán. Το περιοδικό Valeurs Actuelles δημοσίευσε πρόσφατα συνέντευξη του Jean-Louis Sanchet, πρώην διοικητή της επίλεκτης μονάδας της εθνικής αστυνομίας για την καταπολέμηση της αστικής βίας (2021–2023).
Ο Sanchet προειδοποίησε ότι η Γαλλία βρίσκεται στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου, λέγοντας πως «ο εθνοτικός παράγοντας» βρίσκεται πλέον στον πυρήνα της κρίσης:
«Παρατηρούμε τη “μεξικανοποίηση” της Γαλλίας», είπε. «Περιοχές της χώρας βρίσκονται υπό τον έλεγχο συμμοριών που βασίζονται στην εθνοτική ή θρησκευτική τους ταυτότητα».
Πρόσθεσε ότι οι ισλαμιστές συνεργάζονται ανοιχτά με την ριζοσπαστική Αριστερά, επιταχύνοντας τη διάλυση του κράτους.
Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί Γάλλοι πολίτες πλέον «δεν εμπιστεύονται ούτε το κράτος ούτε την αστυνομία» και προετοιμάζονται να υπερασπιστούν μόνοι τους τις γειτονιές και τα σπίτια τους.
Οι εκτιμήσεις αυτές, είπε ο Sanchet, συμπίπτουν με τις προειδοποιήσεις ειδικών όπως ο Thibault de Montbrial και ο Βρετανός ακαδημαϊκός David Betz: μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, η Γαλλία ενδέχεται να γνωρίσει μια πολυεστιακή εξέγερση που θα μπορούσε να καταλύσει τη Πέμπτη Δημοκρατία!
Σε ένα τέτοιο σενάριο, προβλέπει επιβολή στρατιωτικού νόμου, προσωρινή αναστολή δημοκρατικών διαδικασιών και επαναφορά ελέγχου των συνόρων.
Μια τέτοια κατάρρευση σε μία από τις ιδρυτικές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα σήμαινε το τέλος της ίδιας της Ε.Ε., όπως την ξέρουμε.
Η κρίση, όπως παρατηρούν διανοητές όπως ο Alasdair MacIntyre, δεν είναι απλώς πολιτική αλλά πολιτισμική.
Η φιλελεύθερη δημοκρατία, έγραψε, «κατέρρευσε εσωτερικά» επειδή αντικατέστησε τις κοινές αξίες με τον ατομικισμό και τη λατρεία της αυτονομίας.
Ο Orbán συμμερίζεται αυτή τη διάγνωση: «Όταν μια εξουσία δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα του λαού της, παύει να έχει λόγο ύπαρξης».
Όπως κατέληξε ο Ούγγρος ηγέτης:
«Αν η δημοκρατία στην Ευρώπη θέλει να επιβιώσει, πρέπει να εγκαταλείψει τον εκφυλισμένο ύστερο φιλελευθερισμό και να ξαναστηριχθεί σε αρχές που αξίζει να ζούμε και να υπερασπιζόμαστε».

www.bankingnews.gr