Από το ιστορικό 1821 στο μετα-ιστορικό 2021
Άρθρο του Απόστολου Αποστόλου
Οι διαφορές μεταξύ του ιστορικού 1821 και του μετά-ιστορικού 2021, είναι πολλές και αγεφύρωτες. Το ιστορικό 1821 δεν εξαντλήθηκε από εκείνο που επιθυμούσε να το υπερβεί, γιατί συνέπηξε μια δημιουργική κοινότητα, που συνιστούσε μια πολικότητα που φλέρταρε ασταμάτητα με την ελευθερία.
Οι ιστορικοί πρωταγωνιστές των γεγονότων του 1821, διέθεταν μια υποδειγματική συμφιλίωση με το πεπρωμένο του χρέους που αποτελούσε μια βαθμιαία μεταμόρφωση της ζωής σε αξία.
Ήταν μυθοδίαιτοι από επίγνωση του ιστορικού χρόνου γιατί πίστευαν ότι ο κόσμος είναι μυθικός, συνεπώς και εκείνοι μπορούσαν να δημιουργήσουν το μύθο τους. Και ταυτόχρονα ήταν υποψιασμένοι με την ειρωνεία των πραγμάτων, ήξεραν δηλαδή ότι η ζωή είναι ταυτόχρονα και εξηρμένη και πένθιμη.
Γι’ αυτό ήξεραν να πενθούν και έτσι όριζαν τις σχέσεις ρυθμίζοντας τη ζυγαριά μεταξύ ζωής και θανάτου στο στοίχημα της πρόκλησης.
Αντίθετα το μετά-ιστορικό 2021, είναι απαραμύθητο με το πεπρωμένο του χρέους, τα γεγονότα του γλιστρούν στις επιφάνειες των συσχετίσεων, και η όποια επίγνωση είναι υποβιβασμένη σε μια τυπική διεκπεραίωση.
Το 2021 είναι στραμμένο σε εγκαταλειμμένα συμβάντα εκβιαστικών εξελίξεων. Ο κόσμος του εμεγαλογραφείται σε σκηνοθετημένες εικόνες θανάτου μέσα από τηλεοπτικά κανάλια που γράφουν τα γεγονότα και αξιώνουν συμμαχίες, γι’ αυτό ο κόσμος που ζει στο 2021 δεν ξέρει να πενθεί απλά απωθεί το θάνατο στη δαπάνη των αντικειμένων.
Στο 1821 τα ιστορικά πρόσωπα ζούσαν με την ταύτιση της συμβολικής μοίρας ενός πολιτισμού που ερωτοτροπούσε με την ελευθερία, ενώ το 2021 οι απρόσωπες μάσκες και όχι τα πρόσωπα, ζουν με την ταύτιση της κανονιστικότητας που ερωτοτροπούν με την συνήθεια.
Το 1821 υπήρχε το ίχνος του έπους της ελευθερίας, δηλαδή, να ζεις διεκδικώντας, ενώ στο μετά-ιστορικό 2021 υπάρχει το πικρό έπος να ζεις χωρίς να ζεις, γιατί η ελευθερία είναι άγνωστη και η αναζήτηση της φέρνει πανικό.
Το 1821 οι πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων έβλεπαν τη φύση ως «μαυσωλείο του Θεού (όπως έλεγε ο Hegel) και οργάνωναν μια ψυχολογία νίκης. Το 2021 οι κομπάρσοι (γιατί πρωταγωνιστές δεν υπάρχουν) βλέπουν τα τεστ της βιοεξέτασης ως απαραίτητη συνθήκη ελέγχου, και ορίζονται από τις απαγορεύσεις για τις εξόδους τους προς τη φύση, υιοθετώντας παράλληλα μια πρωτόγονη ψυχολογία φόβου και ήττας.
Το 1821 επένδυαν σε μια κληρονομία που διέθετε πλάτος και βάθος με στοχευμένες έννοιες, και με ένστικτο. Το 2021 χωρίς αναφορά σε κληρονομιές επενδύουν σε λοξές έννοιες, και σε μαθηματικούς αλγόριθμους.
Το 1821 είχε μια κλίση σ’ ένα όνειρο του έθνους που συνέπλεε με τον ερμητισμό του ήθους και με το βάθος της μεταφυσικής έντασης που ωρίμαζε όλο αυτό ως ψυχικό βλέμμα του ανθρώπου. Το 2021 έχει μια κλίση στην έρημο του ανιθαγενούς κυβερνοχώρου και στο τηλεματικό βλέμμα που εκπαιδεύει την πεζότητα της ρουτίνας της νέας ανθρωπολογίας του movatar ( τεχνολογική οντότητα, σύνθεση λέξεων move κίνηση και avatar ανδρείκελο)
Το 1821 έδινε αξία στη σημασία της πίστης. Το 2021 δίνει αξία στη σημασία που διατηρεί τις διαψεύσεις για σωτηρία στο σπίτι –Νταχάου.
Τελικά το 1821 μας εκδικείται γιατί γυρίσαμε την πλάτη στην ελευθερία, υπερασπιστήκαμε τις συμβάσεις της μετριότητας και της αδιαφορίας και απωλέσαμε το βιολογικό μας προσδιορισμό που μας λέει: «ο άνθρωπος είναι βιολογικά προσδιορισμένος μ’ ένα τρόπο ώστε να μην υπόκειται σε κανέναν προγραμματισμό και να διαθέτει τη διεκδίκηση της ελευθερίας, και μαζί την αναζήτηση νέων στόχων και σκοπών» (Λούις Τόμας).
Για άλλη μια φορά εμείς από το σπίτι-Νταχάου στην πολυθρόνα των σβησμένων ελπίδων και ακυρωμένων θελήσεων μας, θα παρακολουθήσουμε τις διάφλογες φωταύγειες των εορταστικών πυροτεχνημάτων της γιορτής για το 1821, (που θα οργανώσουν οι κοσμικοί μας) διατελώντας πάντα ανυποψίαστοι ότι εκείνο μας έχει εγκαταλείψει γιατί είμαστε ένα υπόλειμμα κακοδαιμονίας και κακής εξέλιξης.
Είμαστε οι κατακτητές που πολέμησαν οι αγωνιστές του 1821 γιατί λερώσαμε το αίτημα του τραύματος της ελευθερίας που έρχεται πάντα ως απαίτηση (όπως διατείνεται και η ψυχανάλυση) και οξειδωμένοι το οξειδώσαμε. «Σβησμένες όλες οι φωτιές οι πλάστρες μες στη χώρα.» Μας λέει ο Κ. Παλαμάς, στο Δωδεκάλογο του Γύφτου.
Απόστολος Αποστόλου. Δρ. Φιλοσοφίας