Οι επιπτώσεις του covid-19 από το Δίκτυο μικρών Νησιών

Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΜΙΚΡΩΝ ΝΗΣΙΩΝ βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στην πρώτη γραμμή του αγώνα που έδωσαν – και ακόμα δίνουν – τα Μικρά Νησιά για να αντιμετωπίσουν την επέλαση του Covid-19 στην Ελλάδα:  σε διαρκή επαφή και συνεννόηση με τις Δημοτικές Αρχές και τους θεσμικούς φορείς των τοπικών Κοινωνιών τους, το ΕΔΜΝ συνέβαλλε με όλες του τις δυνάμεις στην σχηματοποίηση και την εκπροσώπηση των θέσεων και των αναγκών τους, την ευαισθητοποίηση της Πολιτείας απέναντι σε ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετώπισαν, αλλά και σε λύσεις που δόθηκαν, όπως η ορθότερη διαχείριση του ζητήματος του Ε1 ως αποδεικτικού μονιμότητας κατοικίας σε περιπτώσεις εποχιακών εργαζόμενων.

Στο πλαίσιο αυτών των δράσεων, κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου το ΕΔΜΝ συνέλεξε πρωτογενώς πληροφορίες από 15 Μικρά Νησιά σε όλη την επικράτεια  και δημιούργησε την πρώτη επίσημη  καταγραφή του αντίκτυπου που είχαν τα Μέτρα για την προστασία από τον Covid-19 στην ζωή και την οικονομία τους.

• Στην πλειονότητά τους οι Δημοτικές Αρχές των Νησιών δηλώνουν αρκετά υψηλό βαθμό ικανοποίησης τόσο από τα μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας, όσο και από τον τρόπο που το προσωπικό των Δήμων, των Δομών Υγείας και των Σωμάτων Ασφαλείας συνεργάστηκαν για την εφαρμογή τους.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις που λάβαμε, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων το προσωπικό των Κέντρων Υγείας ή/και άλλων δομών στα Μικρά Νησιά δεν ενισχύθηκε σε γιατρούς ή/και υγειονομικούς. 

Παρ’ όλ’αυτά, φαίνεται ότι το μόνιμο προσωπικό των υγειονομικών δομών στα Μικρά Νησιά μπόρεσε να διαχειριστεί τα θέματα Υγείας με επαγγελματισμό και επάρκεια, που αποτυπώνεται σε πολύ υψηλές μέχρι αρκετά υψηλές/μέτριες τιμές ικανοποίησης.

• Όσον αφορά στα μέτρα πάνω στις μετακινήσεις, η πλειονότητα των Δήμων θεωρεί ότι ήταν αρκετά ικανοποιητικά, αρκετά κατανοητά και ξεκάθαρα και ότι οι δημότες των συγκεκριμένων 15 μικρών νησιωτικών δήμων συμμορφώθηκαν σε αυτά χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία.

Και πάλι υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις που αποκλίνουν από αυτή την κυρίαρχη στάση, θεωρώντας κυρίως ότι οι τοπικές κοινωνίες δεν ήταν απολύτως σύμφωνες με τα μέτρα μετακίνησης, όσον αφορά στους συγκεκριμένους  Δήμους που συμμετείχαν στην καταγραφή μας.

• Όσον αφορά στα μέτρα της Πολιτείας για την αγορά και την επιχειρηματικότητα, η πλειονότητα των Δήμων που συμμετείχαν σε αυτή την καταγραφή δηλώνει μέτριο βαθμό ικανοποίησης, με σαφή αριθμητική μετατόπιση σε σχέση με τα μέτρα για την Δημόσια Υγεία.

• Όλοι οι Δήμοι που συμμετείχαν σε αυτή την καταγραφή θεωρούν ότι ο αντίκτυπος του lock down στην αγορά είναι υψηλός, με βασικούς πληττόμενους τους επαγγελματίες του Τουρισμού.

• Η πλειονότητα των Δημάρχων θεωρεί ότι η ακύρωση συνεδρίων, πανηγυριών και άλλων πολιτιστικών/ψυχαγωγικών διοργανώσεων/εκδηλώσεων θα έχει σημαντική επίπτωση στις αφίξεις επισκεπτών αυτό το καλοκαίρι στα νησιά τους.

• Επιπλέον προβλέπουν ότι ένα ποσοστό της τάξης του 8%-10% των επιχειρήσεων καταλυμάτων και εστίασης δεν θα λειτουργήσουν καθόλου, ενώ αυτές που θα ανοίξουν θα λειτουργήσουν με μειωμένο προσωπικό σε σχέση με πέρυσι.

• Όσον αφορά στην αντίκτυπο του Covid-19 στο προσωπικό και το ανθρώπινο δυναμικό των Δήμων, 1 στους 2 Δημάρχους δήλωσε ότι προέβη ή σκοπεύει να προβεί σε προσλήψεις για Kοινωνικές Δομές και άλλες ανάγκες που δημιούργησε ο Covid-19, δηλώνοντας επίσης ότι έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι για αυτό τον σκοπό. Οι υπόλοιπες απαντήσεις μοιράζονται ανάμεσα σε Δήμους που δεν βλέπουν κάποια διαφοροποίηση στην σύνθεση του ανθρώπινου δυναμικού τους λόγω των αναγκών που δημιούργησε ο Covid-19 και σε κάποιους που δηλώνουν μείωση στο έκτακτο προσωπικό που συνήθως προσλαμβάνουν οι Δήμοι τους για να καλύψουν έκτακτες εποχιακές ανάγκες.

• Σε μια πρώτη καταγραφή των ακυρώσεων των κρατήσεων καταλυμάτων, η πλειονότητα των απαντήσεων αφορά σε ακυρώσεις για την περίοδο από αρχές Μαΐου μέχρι και τέλη Ιουλίου 2020.

• Και στα 15 Μικρά Νησιά που συμμετείχαν, όπως και στα περισσότερα ελληνικά νησιά, η καλοκαιρινή σεζόν ξεκινά το Πάσχα, κορυφώνεται τον Αύγουστο και τελειώνει περί τα τέλη Σεπτεμβρίου.

• Είναι σημαντικό ότι 1 στους 2 ερωτώμενους μας δήλωσαν ότι σε φυσιολογικές συνθήκες οι αφίξεις επισκεπτών δεν περιορίζονται στις μαζικές προσελεύσεις των εορτών και των αργιών, αλλά διασπείρονται σχετικά ομαλά σε όλο το διάστημα της σεζόν, λόγω των πολλών τοπικών εορτών και εκδηλώσεων που προγραμματίζονται σε όλη αυτή την περίοδο.

• Η συνήθης αναλογία των επισκεπτών αυτών των Μικρών Νησιών, τέλος, εκτιμήθηκε ότι κατά 65% είναι εσωτερικός τουρισμός και κατά 35% ξένοι επισκέπτες από διάφορες χώρες του κόσμου.

Οι απόψεις αυτές συνελέγησαν βάσει ερωτηματολογίου που εστάλη σε 30 Μικρούς Νησιωτικούς Δήμους της χώρας,  κατά το διάστημα 2-14/5/2020.

Από τους 15 Δήμους που ανταποκρίθηκαν συνεισφέροντας σε αυτή την πρώτη καταγραφή των συνεπειών του Covid-19, το 1/3 ανήκει στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ενώ από τα υπόλοιπα 10 Μικρά Νησιά τα 2 ανήκουν στον Αργοσαρωνικό, 3 στο Βόρειο Αιγαίο, 3 στα Δωδεκάνησα και 2 στις Κυκλάδες.

Kaθώς βρήκαμε το αποτέλεσμα αυτής της καταγραφής ιδιαίτερα χρήσιμο για τις δράσεις μας, δεσμευόμαστε να συστηματοποιήσουμε ακόμα περισσότερο την χρήση της έρευνας γνώμης προκειμένου να συμβάλλουμε με γνώση και αξιοπιστία στις εξελίξεις που αφορούν την Ζωή και την Οικονομία των Μικρών Νησιών μας.